Staten van Zeeland - PAIZ

Ad Berends uit Middelburg en Karel Noorlander uit Koudekerke waren bij het Gemeentearchief om de particuliere notulen van de afgevaardigde van Goes naar de Staten van Zeeland te fotograferen.

De notulen hieronder zijn uit de periode 1596 - 1648.

Ad en Karel fotograferen notulen

Twee keer een hele middag hebben ze gefotografeerd, in totaal zo'n zevenhonderd bladzijden. Een deel van de foto's in Goes is gemaakt door gemeentearchiefvrijwilliger Sjef van Hese.

De teksten worden getranscribeerd door leden van de Middelburgse werkgroep Paleografie in Zeeland (PaiZ), een groep vrijwilligers die als hobby het transcriberen van historische teksten heeft en waarin Berends en Noorlander zelf ook zitting hebben.

Particuliere notulen

De transcripties van de notulen zullen straks een belangrijke bron voor wetenschappelijk onderzoek vormen. De notulen waren voor intern gebruik bestemd. Je vindt er informatie in die je in de officiële gedrukte notulen van de Staten van Zeeland niet zult aantreffen. Daarin staan meestal alleen de uiteindelijke besluiten en niet bijvoorbeeld welke stad voor of tegen heeft gestemd.

Notulen

Passage uit de gedrukte notulen van de Staten van Zeeland

Het is redelijk uniek materiaal. Alleen in Noord-Holland zijn vergelijkbare notulen bewaard gebleven.  

Goes 

Hoe is de werkgroep op juist deze teksten gekomen? De groep was juist van plan om de particuliere notulen van de Staten van Holland te gaan transcriberen, toen het tweede deel van De geschiedenis van Zeeland (red. Paul Brusse en Wijnand Mijnhardt) verscheen.

Tekst in boek

En daarin viel een bijdrage op van professor Groenveld waarin de particuliere notulen van Goes genoemd werden. Het besluit was gauw genomen, dit was dichter bij huis en minstens zo interessant. De werkgroep zocht contact met het Gemeentearchief van Goes, volgde een cursus Goes in vogelvlucht, verzorgd door Frank de Klerk van het Gemeentearchief Goes en ging aan de slag. De gefotografeerde bladzijden zijn verdeeld onder de leden.

Blijven leren

De werkgroep telt twaalf leden, mensen van zeer uiteenlopende beroepen, tien van hen gepensioneerd. Artsen, apothekers, leraren exacte vakken, een neerlandica, bouwkundig tekenaar, econoom en een schelpdierdeskundige. Allemaal hebben ze de basis- en vervolgcursus paleografie gevolgd bij de Zeeuwse Volksuniversiteit en het Zeeuws Archief. Elke maand komen ze bij elkaar om de stand van zaken te bespreken: hoe ver is men met het 'huiswerk' gekomen. Een vast onderdeel is ook altijd een oefening in oud schrift.

De bijeenkomsten zijn belangrijk. Niet alleen maar zuchten in je eentje boven soms erg moeilijk leesbare teksten, maar ook uitwisselen en van elkaar leren. De groep is nu ongeveer zeven jaar bezig. De motivatie van de leden? Ze willen allemaal blijven leren.

Boek "Geschiedenis van Zeeland" met vrouw in klederdracht op de cover

Transcripties

Bij de transcipties maken ze een drieslag. Er is het transcriberen zelf, het ontcijferen en overtikken, digitaal uiteraard. Dan is er het controleren door een ander lid en tenslotte bekijkt een eindredacteur de teksten nog. Ze bewaren de transcripties 'in the cloud', via een aparte groep op het Zwitserse cloudopslagsysteem Wuala, waartoe ze allen toegang hebben. Straks worden de bestanden aan het Gemeentearchief Goes aangeboden.

Wat is de streefdatum? Dat is moeilijk te zeggen. De groep heeft tegelijkertijd meer om handen. Ze werken ook aan het transcriberen van het archief van de Middelburgse Commercie Compagnie en aan dat van de Vlissingse registers van de koop en verkoop van huizen. Dat is ook een interessante. Straks kan heel de huizengeschiedenis van Vlissingen gereconstrueerd worden.  

Voor iedereen beschikbaar

De werkgroep heeft al heel wat archieven digitaal ontsloten. Zo hebben ze de (meer dan achtduizend) resoluties van de Admiraliteit in Zeeland verwerkt. Dat is in boekvorm uitgegeven met subsidie. Op termijn, pas als het boek niet meer verkrijgbaar is, zullen deze teksten ook via internet beschikbaar komen. Verder hebben ze voor het Zeeuws Archief getranscribeerd het archief van J.H. Schorer en veel van de teksten die nu via het weblog over de slavenhandel verschijnen. Journaals, bemanningslijsten, ladingoverzichten enzovoort. Tussendoor is ook gewerkt aan wat kleinere projecten, Belgische archieven die in Middelburg rusten. Zoals een archief van tachtig pagina's uit Mechelen over grondexploitatie bij Antwerpen, afkomstig uit eigendom van een Middelburgse burgemeester en een scheepsjournaal uit Gent. Dit alles is voor iedereen via internet in te zien.

Ook toetreden?

Voor wie belangstelling heeft om ook toe te treden tot de werkgroep PaiZ: nieuwe leden zijn welkom. Voorwaarde is dat u een cursus oud schrift heeft gevolgd. Een zustergroep enthousiaste beginnelingen in Goes zou de werkgroep met open armen verwelkomen. 

Meer informatie over het werk van PaiZ vindt u in de folder die u hieronder kunt downloaden.  

Detail notulen

Dit interview is afgenomen in 2014.